AB, Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Direktifini revize etmeyi amaçlayan yeni bir yönetmelik (indirme linki) üzerinde çalışıyor. Avrupa Parlamentosu’na bağlı Çevre, Halk Sağlığı ve Gıda Güvenliği Komitesi tarafından değerlendirilme aşamasında olan düzenleme ile hedeflenenler ise şunlar:

Ambalaj atıklarının miktarını azaltarak atık oluşumunu önlemek,
2030 yılına kadar AB pazarındaki tüm ambalajları geri dönüştürülebilir hale getirmek,
Ambalajın yeniden kullanımı ve geri dönüştürülebilirliği için tasarımı teşvik etmek,
Ambalaj malzemelerinin karmaşıklığını azaltmak,
Plastik ambalajlarda geri dönüştürülmüş içerik için gereklilikler getirmek,
Geri dönüştürülmüş plastiklerin kullanımını arttırarak birincil doğal kaynaklara olan ihtiyacı azaltmak,
Ambalaj atıklarının kaynağında doğru şekilde ayrılmasını kolaylaştıran, AB çapında bir etiketleme uygulamasına geçmek,

Yukarıdaki hedefleri gerçekleştirmek için ise aşağıdaki tedbirlere baş vurulması planlanmakta:

Plastik şişeler ve alüminyum kutular için zorunlu depozito sistemleri getirerek ambalaj toplama oranlarını iyileştirmek,
Genişletilmiş üretici sorumluluğunu (EPR) tüm ambalaj türlerine genişletmek ve mali katkıyı buna göre ayarlamak,
HORECA sektöründe belirli ambalaj türlerini yasaklayarak gereksiz ambalajları azaltmak,
Üye Devletlerden, 2030’da %5, 2035’te %10 ve 2040’ta %15 oranında atık azaltma talep etmek,
İçecek sektöründe, nihai dağıtıcıya yeniden kullanım hedefleri için sorumluluk verilmesi,
Hafif plastik taşıma poşetlerinin (kalınlığı 15 ila 50 mikron arasında) ve çok hafif plastik taşıma poşetlerinin (15 mikrondan az) sayısının sınırlandırılması,
Sürdürülebilir biyokütlenin plastik ekonomisinin ‘fosilden arındırılması’ için kilit bir kaynak olarak teşvik edilmesi,
Sadece plastik içecek şişeleri için değil, yasa teklifi kapsamındaki tüm ambalaj türleri için 2029 yılı itibarıyla %90’lık ayrı bir toplama hedefi belirlenmesi.

Ayrıca, on kişiden az çalışanı olan ve yıllık cirosu 2 milyon Euro’yu geçmeyen mikro şirketler için yeniden kullanım tedbirleriyle ilgili istisnalar öngörülse de, tek kullanımlık ambalajlar gibi belirli ambalaj türlerinin yasaklanması konusunda karar verme Üye Devletlerin takdirine bırakılıyor.

Avrupa’nın ambalaj geri dönüşümünde güncel durum

Ambalaj, AB’de önemli bir ekonomik sektördür ve 2018’de 355 milyar Euro ciro elde etmiştir. Yeni tüketim uygulamalarıyla teşvik edilen ambalaj, aynı zamanda artan bir atık kaynağıdır; AB’deki toplam atık miktarı 2009’da 66 milyon tondan 2019’da 78,5 milyon tona yükselmiştir. 2020 yılında her Avrupalı ortalama 177 kg ambalaj atığı üretti ve eğer önlem alınmazsa, bu rakamın 2030’da %19 oranında artarak 209 kg’a ulaşacağı tahmin ediliyor. Ambalaj atıklarının en yaygın formu olarak %41 oranla kağıt ve karton gözlenirken, bunu %19,5 ile plastik, %19 ile cam, %15 ile ahşap ve %5 ile metal ve alüminyum atıkları takip etmektedir. Ayrıca, 2009’dan bu yana en hızlı büyüyen atık türleri olarak da plastik atıkların %27, kağıt-karton atıklarının da %25’lik bir artış gösterdiği kaydedilmiştir.

Diğer yandan ambalaj, önemli bir işlenmemiş malzeme kullanıcısıdır. AB’de plastiklerin %40’ı ve kağıtların %50’si ambalaj üretimi için kullanılıyor ve kentsel katı atıkların %36’sı ambalaj atıklarından oluşmakta. İç pazarın optimal işleyişi ise, ülkelerin farklı düzenleyici yaklaşımları ve eşit olmayan ulusal performanslar nedeniyle sekteye uğruyor. Avrupa düzeyinde ambalajların geri dönüştürülme ortalaması %64 olarak hesaplanırken; ulusal performanslarda ise Romanya ve Malta’da %40, Belçika’da ise %80’e kadar değişen oranlar ölçülmüş. durumda.